Mezarlıklar müdürlüğünün bazı yerlere astırdığı ‘Her nefis ölümü tadacaktır’ yazısı ile ilgili yorum ve değerlendirmeler basında çokça yer aldı, biz de konunun uzmanından bir yorum almak istedik, ne söylemek istersiniz?
Ölüm gerçeğinin hatırlanması ya da bu gerçeğin farkındalığı insanın bencilliğini, hemcinslerini sınırsızca sömürme hırsını dizginler, daha ölçülü, dengeli yaşamasını kolaylaştırır. Ölümün varlığını bilmek yaşama bilincine derinlik katar. Zaman ve ömür sınırlı ve değerli olur. Yaşam bir fırsatlar ve imkânlar dizisi olarak algılanır.
Diğer yandan unutmamak gerekir ki ölümün çok fazla öne çıkarılması ve hayatı öncelemesi de sağlıklı bir yaklaşım olamaz. Sürekli hayatın ve yaşamanın fani ve boş olduğunu, yaşamın bir yanılsama olduğunu düşünmek insanların kendi görev ve sorumluluklarını üstlenmelerini, hayata ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmelerini engeller, onları demotive eder.
Amerika’daki bazı tarikatlar örneğinde görüldüğü gibi ölümün asıl hayatın ikincil ya da tali algılanması da bir tür ölüseviciliğe (nekrofili) benzer ve onaylanamaz. Hayat ölümün bir parçası değil ölüm hayatın bir parçasıdır. Bu bağlamda bizim toplumumuzda da sık görülen cesetten, ölüden, mezarlıktan korkma diğer uçtaki aşırılığı gösterir. Ölümü hayatın bir parçası ve tamamlayıcısı olarak kabul etmek kendi geleceğimizle ve gerçeğimizle yüzleşmemiz ve barışmamız demektir.
Böyle bir yazının rasgele yerlere konulması uygun olmaz. Ancak mezarlık girişine böyle bir yazının asılması, bir yandan ölümü hayatın bir parçası olarak algılamayı ve içselleştirmeyi kolaylaştırıcı bir etki oluşturabilir, ölümü, herkesin yaşayacağı doğal bir süreç olarak algılamak yakınlarını kaybetmiş ve mezarlığa gelmiş insanların acılarını hafifletebilirken diğer yandan bazı insanları da rahatsız edebilir; tehlikeli bir hastalığı olan ya da yakınlarında korkutucu bir hastalık bulunan insanların da kaybetme korkularını arttırabilir.
Mezarlık girişine konulacak bir anket sandığına ‘uygun buluyorum’, ‘uygun bulmuyorum’ şıklarından birini işaretleyerek yapılacak basit bir anket uygulaması aydınlatıcı olabilirdi.
